سیدحسن تقی‌زاده در پنج مهر 1257 در خانواده‌ای روحانی در تبریز چشم به جهان گشود. پدرش مردی عالم و زاهد و از شاگردان مرتضی انصاری در حوزه علمیه نجف بود. 

از چهار سالگی علوم مقدماتی را نزد پدر آموخت. از هشت سالگی تحصیل مقدمات عربی و از چهارده سالگی تحصیل علوم عقلی، ریاضیات، و ستاره‌شناسی و هیئت را آغاز کرد. در سالهای 1273 تا 1278علوم  جدید و زبان فرانسوی را دور از چشم پدر آموخت. تحصیلات دانشگاهی را بیشتر در دانشگاههای اروپایی آموخت . تقی زاده به چهار زبان عربی، فرانسه، آلمانی و انگلیسی به همراه دو زبان اصلیش فارسی و ترکی تسلط کامل داشت.

او همکاریش را با دانشکده علوم معقول و منقول (الهیات کنونی) در سال 1330 برای تدریس دروس تاریخ و فرهنگ ایران، تاریخ عرب در اوایل ظهور اسلام، تاریخ ادیان ملل قدیم و تاریخ علوم اسلامی ا آغاز کرد. در سال . 1337 بازنشستگی رسماً از خدمات دانشگاهی بازنشسته شد ولی تدریس در دانشکدۀ الهیات را تا  سال 1341 ادامه داد. او از شخصیت‌های علمی و فرهنگی ایران معاصر است. اسرانجام در ۸ بهمن ۱۳۴۸، در ۹۲ سالگی درگذشت. جنازه او از مسجد سپهسالار تشییع و از برابر ساختمان مجلس شورا عبور داده شد و در مقبره ظهیرالدوله دفن گردید..

برای اطلاع بیشتراز فعالیت‌های علمی و فرهنگی  سید حسن تقی‌زاده نگاه کنید به مقاله دکتر ایرج‌ نیک‌سرشت عضو هیئت علمی پژوهشکده تاریخ علم، در همین پایگاه.