گزارش همایش مولانا و زندگی - دانشکده الهیات و معارف اسلامی ftis
این همایش روز 17/7/1402 در تالار دکتر مفتح، ساعت 10 صبح با حضور استادان، دانشجویان و جمعی از دوستداران ادب و فرهنگ برگزار گردید.
مراسم با سرود جمهوری اسلامی و قرائت قرآن توسط آقای محمدرضا واعظی دانشجوی دانشکده آغاز گردید. پس از آن مجری برنامه آقای آرش نصیریان با ذکر مقدماتی از دکتر محمود شیخ معاون پژوهشی دانشکده دعوت کرد که برای خوشآمدگویی پشت تریبون قرار گیرد.
دکتر محمود شیخ معاون پژوهشی دانشکده ضمن خوشآمدگویی به حاضران هدف از برگزاری مجالسی از این دست را توجه به جنبههای عملی الهیات در عرصههای مختلف زندگی بیان کرد و افزود شاید در جاهای دیگر به جنبههای بلاغی، زیباییشناختی، فلسفی و کلامی شعر مولانا بیشتر توجه کرده باشند. اما توجه به این نکته که مولانا بیش از همه چیز آموزگار بزرگ زندگی هست، فلسفۀ برگزاری این مجلس است. آقای دکتر شیخ در ادامه از استاد دکتر پورنامداریان و آقای دکتر ایرج شهبازی و آقای دکتر امیرعباس علیزمانی که دعوت دانشکده را برای حضور و سخنرانی پذیرفتند سپاسگزاری کرد و سخنان خود را با غزلی از مولانا به پایان رساند.
بعداز خوشآمدگویی دکتر شیخ، یاد و خاطرۀ استادان سیدمحمد مشکوة، آذرتاش آذرنوش و محمدرضا رضوانطلب که در مهرماه به جوار حق پیوستند، گرامی داشته شد.
دکتر ایرج شهبازی، مولویشناس و مولویپژوه برجسته، اولین سخنران این مراسم بود. ایشان به طور کلی حقیقت زندگی را از مقولۀ حدس و گمان و تعریفناپذیر و مبهم و ناشناخته دانست. دکتر شهبازی گفت ما به هیچ وجه نمیتوانیم از کسی مثل مولوی انتظار داشته باشیم که راز زندگی را برای ما آشکار کند او فقط میتواند در مورد تجربههای زیستی خودش با ما صحبت کند و تأملات و مطالعات خودش را راجع به زندگی با ما در میان بگذارد و این ما هستیم که میتوانیم بخشی یا همۀ روایت او از زندگی را بپذیریم و یا رد کنیم. زندگی یکی از موضوعات اصلی مثنوی و دیوان شمس است. دکتر شهبازی در ادامه به شش مؤلفۀ زندگی از نگاه مولوی اشاره کرد (متن کامل سخنرانی و فایل صوتی آن در دسترس است).
استاد امیرعباس علیزمانی (استاد دانشگاه و مثنویپژوه) سخنران دوم مراسم بود. ایشان ابتدا غزلی از دیوان شمس در رابطه با موضوع بحث خواند و بعد از ذکر مقدماتی دغدعۀ انسان را سه چیز دانست
1. زندگی میکنیم (اصل زندگی) 2. بیشتر زندگی بکنیم (کمیت زندگی) 3. کیفیت زندگی.
در حقیقت زندگی مثل یک تجربه است هر کدام از ما رماننویس زندگی خودمان هستیم قصۀ زندگی خودمان را مینویسیم و به نظر من مولانا جلالالدین یک کار کرده است.، داستان زندگی خودش را بیان کرده که هم عمق دارد و هم معنا.
وقتی ما راجع به معنا حرف میزنیم، داستان مولانا با داستان سارتر، هگل، نیچه خیلی فرق دارد.
وی در ادامه با اشاره به این بیت از مولوی
«آینهام آینهام مرد مقالات نهام / دیده شود حال من ار چشم شود گوش شما»
گفت حرف مولانا دقیقاً همین است. شما اگر بخواهید به معنا برسید باید آینه بشوید وقتی آینه شدید میبینید و مشاهده میکنید و آنگاه هست که زندگی طعم دیگری پیدا میکند. (متن کامل سخنرانی و فایل صوتی آن در دسترس است).
سخنران سوم استاد دکتر تقی پورنامداریان بود که بعد از اجرای موسیقی و آوازخوانی آقای علی نخستین شاکر، سخنان خود را با نقل قولی از کتاب مناقب العارفین افلاکی در مورد سنایی آغاز کرد.
« نیست در سخن معنی و در معنی سخن»
این حرف آخر سنایی بوده که در بستر مرگ گفته، همیشه فکر میکردم در سخن معنی نیست و در معنی سخن، یعنی چه. آیا میتوانیم حقیقت را در سخن منتقل کنیم یا نمیشود؟ به نظر میرسد که زبان قادر نیست حقیقت را منتقل کند.
امثال نیچه که گفته زبان لشکری از استعاره هاست وقتی ما چیزی را میگوییم با استعاره میگوییم، هر کس مطابق با ذهنیت خودش معنا میکند پس در واقع در سخن معنی نیست. اما این که از خودش معنی برداشت کند بی معنایی یعنی چند معنایی.
بنابراین در سخن معنی منتقل نمیشود. به عبارت دیگر یعنی ما حقیقت را درگزارههای منطقی نمیتوانیم بیان کنیم. در گزارههای منطقی ما فقط عادتهای خودمان را بیان میکنیم در گزارههای غیرمنطقی است که ممکن است حقیقت را به دست بیاوریم و این حقیقت هر گوشهاش توسط یکی کشف میشود. اگر روزی برسد که حقیقت کامل کشف شود و همه به آن پی ببرند، آن روز آخر جهان است.
استاد در ادامه عبارات زیبای عین القضات همدانی را در مورد همین مفاهیم بیان کردند. (متن کامل سخنرانی و فایل صوتی آن در دسترس است).
در پایان مراسم دکتر واعظی (رئیس دانشکده) به پاس حضور و سخنرانی استادان محترم، لوح تقدیری به آنان تقدیم کردند. خانم هاشمیان یکی از دانشجویان دانشکده به نمایندگی از طرف دانشجویان دستهگلی را به نشان دوستداری به استاد دکتر پورنامداریان تقدیم کرد و درخواست کرد که استاد قول بدهد که دوباره به دانشکده تشریف بیاورند.
بعد از پایان مراسم دکتر پورنامداریان به همراه برخی از استادان و دانشجویان از گنجینه اسناد دانشکده بازدید کردند.